ساز، سیستمی است فیزیکی و قابل ارتعاش، متشکل از بخش های مختلف با
وظایف خاص. در حالی که نوازنده با اعمال نیرو بر ساز، آن را مرتعش می کند،
برآیند پاسخ های اجزای سیستم منتهی به ایجاد خصوصیات کمی و کیفی صوت
برخاسته از ساز می شود. عالم سازها از تنوع چشمگیری برخوردار است. این تنوع
باعث می شود تا سازها از جهات مختلف مطالعه شوند و جایگاه هر کدام و
ارتباط سازها با هم مشخص گردد. به دانش مطالعه سازموسیقی ٬ ارگانولوژی
Organology یا همان ساز شناسی گویند .
اما تمبک، به عنوان یک سازپوستی از چه جایگاهی در عالم ساز ها برخورداراست؟
بعضی از موارد مورد بررسی ارگانولوژیک( سازشناختی) تمبک عبارتند از :
- خصوصیات فیزیکی و بررسی صوتی ساز (کیفیت صوتی- محدوده ی صوتی- صدای ثابت
یا قابل تغییر- تداوم صدای ساز - ابعاد دینامیکی صدای ساز- قابلیت های رنگ
آمیزی صوتی ساز- …)
عواملی که باعث تنوع صدای ایجاد شده از ساز سنتور می شوند:
1- وزن مضراب: معمولاٌ وزن مضرابها در تغییر حجم صدا موثرند. مضرابها ی کم وزن اکثراٌ
قطر نازکتری دارند و همچنین دارای سر کوچک و نازکی هستند که همین امر باعث می شود
مضرابها هنگام برخورد با سیم قدرت لازم یا کافی را نداشته باشند که در نتیجه صدای
حاصله کم حجم خواهد بود و مضرابهای سنگین بالعکس.
2- میزان تشابه مضراب راست و چپ از لحاظ وزن،اندازه ،قطر،جنس: طبق قاعده واستاندارد فرض بر این است که جفت مضرابی که نوازنده آنرا دست می گیرد کاملاٌ از همه لحاظ مشابه باشند که درغیر اینصورت هم تفاوت درحجم صدای مضراب راست و چپ را خواهیم داشت و هم تفاوت در رنگ و مقدار زنگ موجود درصدا.
ادامه مطلب ...صدای سنتور ارتباطی به خود ساز ندارد چرا که کیفیت ساز (منظور یک ساز خاص دریک مقطع زمانی خاص می باشد) بسته به نوازنده ای که با آن می نوازد بهتر یا بدتر نخواهد شد و صدای آن ساز همان است که هست و این تنوع صدایی که مورد بحث است طبیعی است به عواملی جز خود ساز مربوط می شود که در ساز سنتور عبارتست از اول نوازنده ،دوم مضراب.
کمانچه از سازهای زهی - آرشه ای ایرانی است که در ساخت آن چوپ ، پوست، استخوان و فلز به کار رفته است. این ساز جز دسته سازهای زهی است و دارای ۴ سیم میباشد. این سیمها به موازات تمام طول ساز امتداد دارد و صدای آن خیلی خوش و جذاب میباشد ولی کمی به اصطلاح تو دماغی.کاسه صوتی این ساز از چوب توت است که با برشهای از عاج تزیین شده است.
ادامه مطلب ...در فرهنگ قدیمی سومر عود یک آلت موسیقی شناخته شده نبوده است. نیاز به چنین سازی در حقیقت به دوره آکاد بر می گردد. سازی که توسط شاه شجاع استفاده می شد سازی جدید بود که "گودی" نامیده می شد، نامی که احتمالاٌ از زبان عربی استخراج شده است . مردمی که در آن دوره زندگی می کردند معتقد بودند که این ساز توسط قبایل کوچ نشین اختراع شده است زیرا سبک بوده و به راحتی حمل می شده است.
دف از سازهای کوبه ای است که در ساخت آن از چوب، پوست و فلز استفاده می شود.
این ساز شبیه به دایره ولی بزرگتر از آن است. چنانکه از کتابهای موسیقی و نوشتهها و اشعار بر میآید، در دوره اسلامی ایران، این ساز برای پشتیبانی از ساز و حفظ وزن به کار میرفته و رکن اصلی مجالس عیش و طرب و محافل اهل ذوق و عرفان بوده که قوالان هم با خواندن سرود و ترانه آن را به کار میبردند. در کتابهای لغت در معنی دف یا دایره مینویسند: آن چنبری است از چوب که بر روی آن پوست کشند و بر چنبر آن حلقهها آویزند.
ادامه مطلب ...